Συζητώντας με μια πολύ καλή φίλη, καλλιεργημένη, λογική και βαθιά σκεπτόμενη η οποία τα τελευταία χρόνια βίωσε κάποιες ιδιαίτερα δύσκολες και επίπονες καταστάσεις, μου κίνησε την περιέργεια η άποψη που εξέφρασε σχετικά με την τύχη.
«’Ισως», λέει «έχουμε όλοι κάποιο πεπρωμένο από το οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε. Σα να είναι γραμμένο να δώσουμε κάποιους αγώνες και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτό, όπως κι αν σκεφτόμαστε, ότι κι αν επιθυμούμε, όπως και αν πράξουμε».
Είμαι τυχερός ή άτυχος άνθρωπος;
Πρόκειται για μια σεβαστή άποψη και σίγουρα έχει κάποιες βάσεις, δεδομένων τόσων ανεξέλεγκτων και συχνά ανυπέρβλητων συνθηκών που όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Κάποιοι από εμάς νιώθουμε σχεδόν μόνιμα άτυχοι (ή τυχεροί), ενώ άλλοι θεωρούν τον εαυτό τους υπό συνθήκες άτυχο ή τυχερό σε κάποιο τομέα ή κάποιες καταστάσεις.
Ωστόσο κατά τη γνώμη μου η τύχη δεν είναι κάτι απόλυτα εκτός ελέγχου αν και φυσικά εμφανίζονται γεγονότα ή καταστάσεις τις οποίες είναι αδύνατο να προβλέψουμε ή να ελέγξουμε. Έχω όμως διαπιστώσει πολλές φορές, πως κάτι έρχεται ή δεν έρχεται σε εμένα, όχι με κριτήριο το πόσο το επιθυμώ ή όχι. Αλλά με κριτήριο το πως σκέφτομαι γύρω από αυτό, σε τι εστιάζω, τι με αναστατώνει και με φοβίζει και τελικά τι ενέργειες κάνω για να οδηγηθώ σε μια έκβαση που θα με ικανοποιεί ή ευνοεί περισσότερο.
Αναρωτήθηκα λοιπόν, τι συνέβη εκείνες τις φορές που τα πράγματα πήγαν καλά.
Μπορώ να επιδράσω και να επηρεάσω την τύχη μου;
Μια δεκαετής επιστημονική μελέτη από τον Richard Wiseman για τη φύση της τύχης, μου έδωσε κάποιες ιδέες. Στη μελέτη του ο Wiseman αναφέρει ότι, σε μεγάλο βαθμό, οι άνθρωποι δημιουργούν τη δική τους καλή και κακή τύχη ενώ τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι είναι δυνατόν να ενισχυθεί η τύχη που οι άνθρωποι συναντούν στη ζωή τους.
Λέει χαρακτηριστικά πως «oι τυχεροί άνθρωποι δημιουργούν τη δική τους καλή τύχη μέσω τεσσάρων βασικών αρχών. Είναι ικανοί να δημιουργούν και να παρατηρούν συνθήκες ευκαιρίας, να παίρνουν τυχερές αποφάσεις ακούγοντας τη διαίσθησή τους, να δημιουργούν αυτοεκπληρούμενες «προφητείες» μέσω θετικών προσδοκιών και να υιοθετούν μια ανθεκτική στάση που μετατρέπει την κακή τύχη σε καλή».
«Lucky people generate their own good fortune via four basic principles. They are skilled at creating and noticing chance opportunities, make lucky decisions by listening to their intuition, create self-fulfilling prohesies via positive expectations, and adopt a resilient attitude that transforms bad luck into good».
Οι 4 αρχές της Τύχης
Ας δούμε σε πρακτικό επίπεδο αυτές τις τέσσερις αρχές. Σύμφωνα με το The Luck Factor, αν θέλετε να βελτιώσετε την τύχη σας, θα πρέπει να συμπεριφέρεστε με τρόπο ώστε να :
1. Αυξήσετε Τις Ευκαιρίες
Είναι απαραίτητο να είστε δραστήριοι και να δοκιμάζετε διαφορετικά πράγματα. Δεν ξέρουμε τι θα δουλέψει, μέχρι να το δοκιμάσουμε. Το να παραμένουμε δραστήριοι και ενεργητικοί, αυξάνει τις ευκαιρίες που μπορεί να συναντήσουμε και μεγιστοποιεί τις πιθανότητες επιτυχίας μας.
- Ακούστε Το Ένστικτο σας
Όλοι μας έχουμε καλά προαισθήματα και όλοι διαθέτουμε μια εσωτερική σοφία, ένα σοφό πνεύμα. Συχνά ξέρουμε περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε. Οι τυχεροί άνθρωποι, λέει ο Wiseman, εμπιστεύονται και βασίζονται πολύ στο ένστικτο τους. Δώστε προσοχή στα συναισθήματα και τη διαίσθησή σας. Η διαίσθηση είναι αυτές οι απαλές, διακριτικές ενδείξεις που έχει συνδυάσει το υποσυνείδητο και δεν προκύπτουν από τις αισθήσεις ή τη λογική. Πρακτικές διαλογισμού και χαλάρωσης μπορεί να βοηθήσουν στο να ακούσουμε τη σοφή πλευρά του εαυτού μας.
- Περιμένετε Πως θα Είστε Τυχεροί
Αναμένετε μια καλή τύχη. Αυτό βέβαια εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις, ειδικά όταν περνάμε μια δύσκολη περίοδο. Ωστόσο, αν διατηρήσουμε μια ενθουσιώδη προσοχή ώστε να διακρίνουμε τι μπορεί να λειτουργήσει, είναι πολύ πιο πιθανό να το θέσουμε σε εφαρμογή. Εδώ δεν μιλάμε για υπερβολικές και ανέφικτες προσδοκίες. Αναφερόμαστε σε μια πιο γενική αντιμετώπιση. Αν περιμένουμε ότι θα φανούμε τυχεροί, το κίνητρό μας θα παραμένει ισχυρό ώστε να μένουμε δραστήριοι. Αντίθετα, αν συνεχώς λέμε στον εαυτό μας ότι δεν θα κερδίσουμε τίποτα, τότε γιατί να μπούμε στον κόπο να προσπαθήσουμε;
- Κοιτάξτε στη φωτεινή πλευρά
Μετατρέψτε την κακή τύχη σε καλή. Συχνά αυτό που νομίζουμε ότι είναι κακοτυχία, αποδεικνύεται ότι δεν είναι. Αν δοκιμάσατε κάτι και δεν έχει λειτουργήσει ακόμα, μπορείτε να το αναπτύξετε ώστε να λειτουργήσει. Δώστε σημασία σε αυτά που μπορείτε να μάθετε και να βελτιώσετε, παρά σε ότι φαίνεται να μην λειτούργησε.
Κοιτάζοντας τη θετική πλευρά, βοηθά να αισθανόμαστε τυχεροί ό,τι και να γίνει. Δεν κέρδισα αυτό το ταξίδι αλλά μου συνέβη κάτι καλύτερο που θα έχανα αν έλειπα. Σκόνταψες στα σκαλιά σήμερα το πρωί, όμως τουλάχιστον δεν έσπασες τον αστράγαλό σου. Όταν δεν κατηγορούμε την τύχη μας για όλα τα δυσάρεστα πράγματα που μας συμβαίνουν, τότε είναι πιο πιθανό να εντοπίσουμε τρόπους που θα φέρουν αποτέλεσμα.
Συμπέρασμα
Όλα τα παραπάνω δίνουν κάποιες ιδέες και κατευθύνσεις φωτίζοντας νομίζω λίγο το ρόλο που παίζει η τύχη και το ρόλο που παίζουμε εμείς στη δύναμή της. Είναι σα να δημιουργούν ένα αόρατο δίχτυ προστασίας, σαν ένα κλειδί για να ξεπερνάμε το αίσθημα της ανασφάλειας, της ανημποριάς και της απαισιοδοξίας. Αλλά είναι και ένα εργαλείο δημιουργίας. Εγώ προσωπικά το βλέπω σαν ένα πλάνο. Ένα πλάνο μας βοηθά να αποκτάμε ένα αίσθημα ελέγχου, το αντίθετο δηλαδή από το αίσθημα της απελπισίας. Αλλά δεν πρόκειται για ένα ιδανικό μοντέλο το οποίο αν εφαρμόσουμε σωστά, εξασφαλίζει την επιτυχή έκβαση των προσπαθειών μας, επειδή τέτοια μοντέλα απλά δεν υπάρχουν.
Θα μπορούσαμε ωστόσο να πειραματιστούμε λίγο με ότι ταιριάζει στον καθένα μας, παρατηρώντας με ανάλαφρη διάθεση σε ποιο βαθμό θα μας φανεί βοηθητικό. Μπορείτε να γράψετε τις τέσσερις αρχές σε ένα κομμάτι χαρτί και να το τοποθετήσετε για παράδειγμα στο ψυγείο ή κάπου που θα το βλέπετε συχνά, ώστε να σας υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε έρμαιο των καταστάσεων. Μπορούμε να ενισχύσουμε την τύχη μας με το να δημιουργούμε ευκαιρίες, να παίρνουμε σωστές αποφάσεις ακούγοντας τη διαίσθησή μας, να δημιουργούμε σενάριο καλύτερης κατάληξης μέσω θετικών προσδοκιών και να υιοθετούμε μια ανθεκτική στάση που μετατρέπει την κακοτοπιά σε καλοτυχία. Και αυτό μένει να το διαπιστώσει – ή όχι – ο καθένας μέσα από την προσωπική του εμπειρία, μην αφήνοντας την τύχη του στην τύχη.
Πηγές:
The Coaches’ Handbook, Jonathan Passmore
The Luck Factor, Richard Wiseman 2003 luck.pub (richardwiseman.com)